Երևանի բերդն ունի հարյուրամյակների պատմություն: Այն քանդվել է 1930-ականներին, երբ Երևանը վերակառուցվում էր: Նրա տարածքում այսօր Արարատ Կոնյակի գործարանն է: Երևանի բերդը եղել է պաշտպանական շինություն, որը բազմիցս գրավվել է տարբեր ուժերի կողմից: Այն բազմիցս քանդվել է, վերակառուցվել է:

Ներկայացնում եմ ձեր դատին Ալեքսանդրապոլի պայմանագրի կետերը, որը Հայաստանի փաստացի թրքացման ամրագրումն էր 1920-ի դեկտեմբերի 2-ի լույս 3-ի գիշերը կնքվեց աղետալի հայ-թուրքական Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրը։

Համաձայն հայ պատմիչների վկայությունների՝ Ամարասի վանքի եկեղեցին հիմնադրել է Գրիգոր Լուսավորիչը 4-րդ դարի սկզբին։ Եկեղեցու արևելյան կողմում է թաղված Աղվանքում քրիստոնեություն տարածելուն ուղղված իր առաքելության ընթացքում 338-ին նահատակված Գրիգորիսը։ 5-րդ դարի սկզբին Մեսրոպ Մաշտոցն Ամարասի վանքում բացում է Արցախի առաջին դպրոցը։ Ըստ Մովսես Կաղանկատվացու՝ 489 թվականին Աղվանքի Վաչագան Գ Բարեպաշտ թագավորը Ամարասում վերագտնում է Գրիգորիսի գերեզմանի տեղը և վրան մատուռ կառուցում՝ միաժամանակ ավարտին հասցնելով նաև եկեղեցու կառուցման աշխատանքները։ V դարից Ամարասի վանքը դառնում է երկրամասի խոշոր կրոնական կենտրոն և եպիսկոպոսանիստ։ 821 թվականին վանքն ասպատակում են արաբները։

Վաղուց քեզ սիրո խոսքեր չեմ ասել, չեմ երդվել լինել միշտ հավատարիմ, աչքս բացել եմ ու քեզ եմ տեսել՝ երբեմն՝ տգեղ, շատ հաճախ՝ թերի...

Մի՛ թող արյունը զոհասեղանին- սրբի՛ր քո ձեռքով, քո սրտի փափուկ ճերմակով մաքրիր, թե չէ չարքերը կարող են հանկարծ ետ գալ ու նաև արյունդ խմել, և քեզնից պատառ չթողնել անգամ...

Թո՛ղ հիմար թվամ, թո՛ղ լինեմ թերի, Միայն թե հանկարծ սիրտս չփոխվի, Որ, չլինի թե, հանկարծ քարանա, Եվ այլոց ցավին անհաղորդ մնա։

Չար մոգերի հուռութքի պես, Դանդաղասպան թույնի նման` Գառան տեսքով «գայլերն» անտես Հոգիներս առան-տարան:

Այսօր դերասան, բեմադրիչ, արվեստի վաստակավոր գործիչ ՎԻԳԵՆ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆԻ ծննդյան օրն է Ժողովրդի սրտում մնում են այն արվեստագետները, որոնց համար գերակա արժեքը ազգն ու հայրենիքն են, և օրհասի ժամին միշտ կանգնում են պայքարի առաջին գծում: Հենց այսպիսի եզակի մտավորականներից էր Վիգեն Ստեփանյան-արտիստը:

Երեկ լույս հանձնեցինք հողին,- հողը շիկնանքից համրացավ, Երեկ հույս հանձնեցինք հողին,- հողը գորովից լուսացավ...

Բոլոր չարիքների հիմքում տգիտությունն է։ Դավաճանությունը գալիս է լրացնելու տգիտության բերած ավերածությունները։